Του Παντελή Μπουκάλα
Αλλιώς τις είχαμε μάθει τις επιθεωρήσεις κι αλλιώς αναγκαζόμαστε τώρα να τις υποστούμε: σαν μαθητές που όσο καλοί κι αν είμαστε, μας περιμένει η βέργα και το τράβηγμα του αυτιού που δεν άκουσε καλά τις διδαχές. Σαν να περάσαμε από τη φάρσα στο δράμα. Προ τρόικας, είχαμε συνηθίσει να πληροφορούμαστε καταλεπτώς ότι ο ένας ή ο άλλος πρωθυπουργός έκανε «αιφνιδιαστική επιθεώρηση» σε κάποιο κατάστημα του ΙΚΑ, σε νοσοκομείο ή εφορία, για να διαπιστώσει ιδίοις όμμασι πώς έχουν τα πράγματα. Και ήταν τόσο ασχεδίαστη η επίσκεψή του, που τον συνόδευαν μόλις δύο κάμερες και πέντε φωτογράφοι, για να τον καταγράψουν εξαπιναίως δρώντα, προς δόξαν και τιμήν του.
Οι παλαιότεροι, πάντως, δεν εντυπωσιαζόμασταν από την όλη σκηνοθεσία. Θυμόμασταν από τα γυμνασιακά μας χρόνια ότι κάπως έτσι, με τη μέθοδο του προκάτ, αντιμετωπιζόταν ο φόβος του επιθεωρητή. Ερχόταν, λοιπόν, το σήμα ότι τον τάδε μήνα θα φτάσει ο «μεγάλος» για να εξετάσει σε δίωρο μάθημα καθηγητές και μαθητές. Για να μείνουν όλοι ευχαριστημένοι και να φανεί πως η παιδεία ανθεί στην κοιτίδα της, επιλέγονταν οι καλύτεροι της τάξης, σχηματιζόταν ένα τμήμα έκτακτης ανάγκης που το προπονούσαν επί εβδομάδες οι μαθηματικοί ή οι φιλόλογοι και την ημέρα της κρίσης ήταν όλα στην εντέλεια. Μέχρι και η «τυχαία» σειρά με την οποία θα σηκώναμε το χέρι στις ερωτήσεις του επιθεωρητή ήταν προσδιορισμένη. Για να μη γίνει λάθος. Τότε δεν ξέραμε για τα ψεύτικα «χωριά Ποτέμκιν» που έβλεπε στην Κριμαία η Αικατερίνη της Ρωσίας και ενθουσιαζόταν. Δεν ξέραμε και για τους Άραβες ηγεμόνες που κατέβαιναν στην αγορά φτωχοντυμένοι, για ν’ ακούσουν με τ’ αυτιά τους τι όντως πίστευαν για την εξοχότητά τους οι υπήκοοί τους. Αν τα ξέραμε, ίσως τα λέγαμε στους αγχωμένους καθηγητές μας, σαν μομφή για την πλανερή μας παράσταση.
Είναι δεν είναι παράσταση αυτό που ζούμε κάθε λίγο με τον ερχομό των τροϊκανών επιθεωρητών και τις κόκκινες ή κίτρινες κάρτες τους, το νόημα μένει το ίδιο. Κι είναι πικρό. Γιατί ακόμα κι αν πρόκειται για θέατρο, το μήνυμα, το «ηθικό δίδαγμα», είναι ότι στην ερώτηση ποιος κυβερνάει αυτόν τον τόπο, η αυθόρμητη απάντηση δεν θα περιποιούσε τιμή στον εθνικό εγωισμό ή αυτοσεβασμό μας. Το παζάρι (για τις δόσεις, τον ΦΠΑ, το εύρος των απολύσεων…) μπορεί να κουράζει τους κυβερνητικούς μας, τους υπόλοιπους όμως, είτε τους ψηφίσαμε είτε όχι, τους εξουθενώνει πνευματικά και τους διαλύει ψυχικά. Γιατί βλέπουν σε απευθείας σύνδεση κάτι το ταπεινωτικό. Αν ως χώρα δεν αποφασίζεις ελεύθερα ούτε για τον φόρο στο πετρέλαιο θέρμανσης, τότε δύσκολα πιστεύεις ότι θα σου επιτραπεί να διαχειριστείς με ελεύθερη βούληση τα μείζονα, λ.χ. το πιθανό πετρέλαιο της ΑΟΖ. Το επιχείρημα «αυτή είναι η συμφωνία» δεν βοηθάει να καταπιείς ευκολότερα αυτό που νιώθεις σαν προσβολή. Ούτε και η σκέψη ότι οι υψηλοί εκπρόσωποί σου μάλλον δεν μοιράζονται μαζί σου το ίδιο αίσθημα.
Via : www.kathimerini.gr
