Λύση ανάγκης ή «επανάσταση» στον προϋπολογισμό; Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε νομοθετική πρόταση για μεγαλύτερη ευελιξία και αναδιανομή κονδυλίων, ώστε να αντιμετωπιστούν έκτακτες ανάγκες.
Για την Ελλάδα και άλλες χώρες της νότιας Ευρώπης η απόφαση ακούγεται ευεργετική: έξι δισεκατομμύρια ευρώ εξασφαλίζoνται για την απασχόληση των νέων και την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης. Δεν πρόκειται όμως για νέους πόρους αλλά για παλαιότερα κονδύλια που αναδιανέμονται σε προτεραιότητες πιο επείγουσες ή σε άλλες δεν είχαν απορροφηθεί εκεί που αρχικά διατέθηκαν. Ο πολωνός ευρωβουλευτής Γιαν Όλμπρυχτ, εισηγητής του Ευρωκοινοβουλίου για το ζήτημα, εξηγεί: «Το αδύνατο σημείο του προϋπολογισμού είναι ακριβώς τα χρήματα που δεν έχουν απορροφηθεί. Συνήθως επιστρέφουν στα κράτη-μέλη ή έστω συμψηφίζονται με τις επόμενες εισφορές τους στον προϋπολογισμό. Αλλά αυτό που επιτύχαμε τώρα, σε αυτή την αναθεώρηση, είναι ότι, όταν τα χρήματα δεν απορροφώνται, τότε αναδιανέμονται, πηγαίνουν σε άλλες χρήσεις».
Σε πρώτη ανάγνωση η ανακατανομή φαίνεται ιδιαίτερα χρήσιμη για την Ελλάδα: πάνω από δύο δισεκατομμύρια πηγαίνουν στην «Πρωτοβουλία για την απασχόληση των νέων», ενώ εκατομμύρια ευρώ ενισχύουν το πρόγραμμα φοιτητικών ανταλλαγών «Εράσμους» και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Όμως, επισημαίνει ο Μίλτος Κύρκος, ευρωβουλευτής με «Το Ποτάμι», η άλλη ανάγνωση είναι ότι αυτά τα χρήματα είχαν αφαιρεθεί από άλλες χρήσεις, γιατί οι αρμόδιοι δεν είχαν καταφέρει να τα απορροφήσουν. «Αυτό δυστυχώς ήταν πάντοτε μία παθογένεια της χώρας μας. Καταλήγουμε τους τελευταίους μήνες να προσπαθούμε να απορροφήσουμε κονδύλια. Αυτό φυσικά οδηγεί και σε χειρότερη ποιότητα των έργων, οδηγεί και σε προβλήματα στον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος στηρίζει τα έργα. Οποιαδήποτε μέτρα έχουν παρθεί μέχρι τώρα για αναδιανομή, είναι γενικά εις βάρος της χώρας μας», λέει ο Μίλτος Κύρκος στη Deutsche Welle.
«Δεν φτάνουν τα κονδύλια»
Σε πρώτο πλάνο βρίσκεται η ενίσχυση της απασχόλησης των νέων. Τα σχετικά κονδύλια ωστόσο δεν είναι καινούργια
Πολλοί εκτιμούν ότι η «ένεση» των έξι δις είναι απλώς μία λύση ανάγκης σε μία εποχή που η ΕΕ επωμίζεται συνεχώς νέες αρμοδιότητες χωρίς να διαθέτει και τους ανάλογους πόρους. Όπως επισημαίνει ο γερμανός ευρωβουλευτής των σοσιαλδημοκρατών Γιενς Γκάιερ «ήδη από το 2013 ήταν προφανές ότι πολλαπλασιάζονται οι αρμοδιότητες της ΕΕ. Δεν μπορούμε όμως να αναλαμβάνουμε όλο και περισσότερες αρμοδιότητες με όλο και λιγότερα χρήματα, έστω κι αν αυτό μας λένε κάποιοι υπουργοί Οικονομικών. Αν θέλουμε να δώσουμε ώθηση στην ανάπτυξη και την απασχόληση, χρειάζονται επενδύσεις στην έρευνα και την καινοτομία. Αν θέλουμε προοπτική για τους άνεργους νέους, ιδιαίτερα στη νότια Ευρώπη, πρέπει να ενισχύσουμε την «Πρωτοβουλία για την Απασχόληση των Νέων». Εξασφαλίζουμε κάποια κονδύλια, αλλά όχι αρκετά, κατά τη γνώμη μου».
Ο χριστιανοδημοκράτης Γιαν Όλμπρυχτ θεωρεί, από την πλευρά του, ότι η «μεγαλύτερη ευελιξία» στη διάθεση των κονδυλίων προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες, ιδιαίτερα για χώρες της νότιας Ευρώπης που βρίσκονται μπροστά στην πρόκληση της προσφυγικής κρίσης. «Δεν ζητάμε περισσότερα χρήματα, αλλά καλύτερη χρήση των χρημάτων που ήδη υπάρχουν. Με την προσφυγική κρίση στη νότια Ευρώπη προκύπτουν νέες ανάγκες, άρα χρειάζεται καλύτερη αξιοποίηση του προϋπολογισμού. Κατά τον ίδιο τρόπο εγκρίνουμε περισσότερα χρήματα για την πολιτική ασφάλειας. Νομίζω ότι ειδικά για τη νότια Ευρώπη η αναθεώρηση αποτελεί θετική εξέλιξη», λέει ο πολωνός ευρωβουλευτής στην Deutsche Welle.
Πρόκριμα για μετά το 2020;
Πρόβλημα αλλά συγχρόνως και ευκαιρία το Brexit για τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό
Καθώς πλησιάζουν οι διαπραγματεύσεις για το επόμενο δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ, πιθανότατα για την επταετία 2021-2027 αν ξεπεραστούν οι αβεβαιότητες του Brexit, το «μήνυμα ευελιξίας» του Ευρωκοινοβουλίου μπορεί να αλλάξει ολόκληρη τη φιλοσοφία του κοινοτικού προϋπολογισμού. Μέχρι σήμερα τα κράτη-μέλη ήθελαν τη σιγουριά του μακροπρόθεσμου, επταετούς σχεδιασμού, για να μη μπλέκουν κάθε τόσο σε πολιτικές αντιπαραθέσεις.
Αλλά αυτό μπορεί να αλλάξει, υποστηρίζει ο Γιαν Όλμπρυχτ. «Η σημερινή απόφαση επηρεάζει τη συζήτηση για το επόμενο πλαίσιο χρηματοδότησης, το οποίο ας μην ξεχνάμε ότι θα είναι μετά το Brexit. Η αποχώρηση της Βρετανίας δεν είναι μόνο πρόβλημα, αλλά και μία ευκαιρία, ευκαιρία να αναδιαρθρώσουμε τον προϋπολογισμό με μεγαλύτερη ευελιξία. Να ξανασκεφτούμε τους ιδίους πόρους, δηλαδή τα έσοδα που πηγαίνουν απευθυείας στην ΕΕ, έτσι ώστε να αποφύγουμε τη συνεχή αντιπαράθεση ανάμεσα στα κράτη-μέλη. Δεν λέμε να βάλουμε νέους φόρους, αλλά να αλλάξουμε το σύστημα που ήδη υπάρχει».
Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο
Via : www.dw.com
