Του Αλέξανδρου Κόντη
Με… βόμβα στα θεμέλια του κρατικού σχεδιασμού για την πυροπροστασία, τις αναδασώσεις, τις αστικές αναπλάσεις και την προστασία των θαλασσών ισοδυναμεί η πρόσφατη απόφαση της κυβέρνησης, που σχεδόν εκμηδενίζει τους εναπομείναντες πόρους του Πράσινου Ταμείου.
Την ώρα που το χρηματοδοτικό εργαλείο του υπουργείου Περιβάλλοντος έχει συσσωρεύσει το ιλιγγιώδες ποσό των 1,85 δισ. ευρώ, με πράξη νομοθετικού περιεχομένου, την περασμένη Δευτέρα, αποφασίστηκε ότι για περιβαλλοντικές δράσεις μπορεί να διατίθεται μόλις το 2,5% των πόρων του, δηλαδή 46,5 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για μία νέα κυβερνητική κίνηση απαξίωσης του Πράσινου Ταμείου, καθώς πριν από έναν χρόνο το μεσοπρόθεσμο πλαίσιο δημοσιονομικής στρατηγικής είχε δεσμεύσει το 95% των χρημάτων του στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.
Η νέα εξέλιξη αιφνιδίασε τον πρόεδρο του Πράσινου Ταμείου, Κωνσταντίνο Σερράο, ο οποίος χαρακτήρισε θλιβερές και απογοητευτικές τις νέες περικοπές στους πόρους που διατίθενται για περιβαλλοντικές δράσεις στην Ελλάδα.
«Είχαμε ακούσει για την πιθανότητα να περιοριστούν οι ετήσιες δαπάνες του Πράσινου Ταμείου στο 2,5% των διαθεσίμων του, όμως ήλπιζα ότι αυτό θα γινόταν από το 2014. Είναι μια θλιβερή εξέλιξη που προκαλεί απογοήτευση και σίγουρα επηρεάζει τα δεδομένα από εδώ και στο εξής, μιας και περικόπτει τον προϋπολογισμό των δαπανών του ταμείου, ήδη από το 2013, στο μισό», ανέφερε ο Κ. Σερράος.
Οι πόροι του Πράσινου Ταμείου προέρχονται από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης Βενζίνης, τη νομιμοποίηση των ημιυπαίθριων κ.ά. Υπενθυμίζεται ότι η δημιουργία του περιβαλλοντικού χρηματοδοτικού εργαλείου, το 2010, είχε συνοδευτεί από «πράσινες»… τυμπανοκρουσίες, με την τότε υπουργό Περιβάλλοντος Τίνα Μπιρμπίλη να μιλά για σχέδιο αναδάσωσης 100.000 στρεμμάτων στην Αττική που θα χρηματοδοτείτο από το Πράσινο Ταμείο με 45 εκατ. ευρώ. Εναν χρόνο αργότερα, επί υπουργίας Γιώργου Παπακωνσταντίνου, το υπουργείο Περιβάλλοντος ανακοίνωνε ότι το Πράσινο Ταμείο θα χρηματοδοτούσε περιβαλλοντικές δράσεις ύψους 400 εκατ. ευρώ μέχρι το 2014. Παρ’ όλα αυτά, όπως αποδεικνύει το ρεπορτάζ της Real planet, το Πράσινο Ταμείο έχει αποδεσμεύσει στα δύο χρόνια λειτουργίας του λιγότερα από 70 εκατ. ευρώ, με τα 14 από αυτά να πηγαίνουν για την αποπληρωμή παλαιών οφειλών του Δημοσίου!
«Δυστυχώς, όταν δημιουργήθηκε το Πράσινο Ταμείο κληρονομήσαμε οφειλές ύψους περίπου 50 εκατ. ευρώ από έργα που είχαν εγκριθεί με μεμονωμένες Υπουργικές Αποφάσεις πριν από δέκα ή και δεκαπέντε ακόμα χρόνια, είχαν ξεκινήσει ή και είχαν ολοκληρωθεί, αλλά δεν είχαν αποπληρωθεί. Μέχρι σήμερα έχουμε αποπληρώσει περίπου 14 εκατ. ευρώ, ενώ, όπως φαίνεται, θα ασχολούμαστε με αυτές τις παλαιές εκκρεμότητες για τουλάχιστον ακόμα τρία με τέσσερα χρόνια», αναφέρει ο Κ. Σερράος, τονίζοντας πως το σύνολο αυτών των παλαιών εκκρεμοτήτων έχει καταγραφεί και ελεγχθεί από ορκωτούς λογιστές, ενώ πριν από κάθε πληρωμή συγκροτείται ο φάκελος του έργου, ο οποίος ελέγχεται διεξοδικά από τους μηχανικούς και από τους δικηγόρους του Ταμείου, ώστε να εξασφαλιστεί πλήρως η νομιμότητα αυτών των πληρωμών.
Ο προϋπολογισμός
Ο εφετινός προϋπολογισμός του Πράσινου Ταμείου προέβλεπε την εκταμίευση 61,8 εκατ. ευρώ για απαλλοτριώσεις κοινόχρηστων χώρων, έργα βελτίωσης των αστικών υποδομών, την προστασία των δασών και του θαλάσσιου περιβάλλοντος, τη στήριξη των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών και την περιβαλλοντική έρευνα. Αν και οι υπεύθυνοι του Πράσινου Ταμείου επιβεβαιώνουν ότι ο προϋπολογισμός δεν κινδυνεύει, στους παραλήπτες επικρατεί ήδη ανησυχία. «Μπροστά σε όλη την οικονομική αβεβαιότητα που αντιμετωπίζουμε οι πόροι του Πράσινου Ταμείου ήταν ένα στήριγμα ζωτικής σημασίας. Το ενδεχόμενο απώλειάς τους είναι ένα ακόμα πλήγμα στην προσπάθεια που κάνουμε για να προστατεύσουμε το περιβάλλον της περιοχής μας», δηλώνει ο πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης Αξιού, Λουδία και Αλιάκμονα Θεμιστοκλής Κουιμτζής.
«Το Πράσινο Ταμείο δίνει μεγάλη στήριξη στην ελληνική καινοτομία και τον ερευνητικό τομέα της χώρας. Σε μια εποχή που κόβουν από παντού, είναι κρίμα και αυτό το εργαλείο να οδηγηθεί σε απαξίωση», αναφέρει ο καθηγητής Δασολογίας του ΑΠΘ Μιχάλης Καρτέρης.